Van hoofdpijn tot migraine, soorten hoofdpijn

In de meeste gevallen is hoofdpijn een onschuldige klacht. Slechts zelden is hoofdpijn een teken dat er iets meer aan de hand is. Vaak gaan mensen bij klachten van hoofdpijn ook niet naar hun huisarts. Hoewel bij verreweg de meeste mensen hoofdpijn een onschuldig verschijnsel is, is het toch van belang om alert te zijn op mogelijke ernstige oorzaken. Bij de diagnostiek is een zorgvuldig afgenomen anamnese het belangrijkste aangezien de bijdrage van het lichamelijk onderzoek is meestal zeer beperkt. Aanvullend onderzoek of verwijzing is alleen zinvol indien bij secundaire hoofdpijn aan een ernstige oorzaak wordt gedacht. Het indelen van hoofdpijn in een diagnostische classificatie is bij kortdurende klachten niet altijd mogelijk. Bij langerdurende hoofdpijn is het belangrijk attent te zijn op de mogelijkheid dat verschillende vormen tegelijkertijd kunnen voorkomen. Ook al wordt bij iemand met hoofdpijn geen oorzaak gevonden voor de klacht, door een patiëntgerichte benadering kan de arts toch van grote betekenis voor de patiënt zijn.

Het ervaren van hoofdpijn kan op het dagelijkse leven en functioneren vaak een bepalende invloed hebben. Hoofdpijn heeft vaak een zeer negatieve invloed op het leven, het gezin en werk. Het is daarom niet overdreven om te stellen dat hoofdpijn een onderschat probleem is.

Van klacht naar probleem

Hoofdpijn komt vaak voor. Vrouwen hebben vaker hoofdpijn dan mannen. Met betrekking tot de leeftijd geldt dat hoofdpijn op alle leeftijden voorkomt, met een incidentiepiek tussen 15 en 35 jaar, terwijl de prevalentie tot 65 jaar toeneemt. Migraine begint meestal rond de puberteit en tot het vijftigste levensjaar is er een langzame stijging van de incidentie, waarna er een daling optreedt.

Er zijn twee soorten hoofdpijn te onderscheiden,  men onderscheidt primaire hoofdpijn en secundaire hoofdpijn.

Primaire hoofdpijn is hoofdpijn zonder een aantoonbare neurologische afwijking. Onder primaire hoofdpijn wordt onder meer clusterhoofdpijn, spanningshoofdpijn, gemengde hoofdpijn of migraine verstaan.

Secundaire hoofdpijn is hoofdpijn veroorzaakt door bijvoorbeeld een neurologische afwijking, zoals een hersenschudding, hersentumor, hersenbloeding, hersenvliesontsteking, als gevolg van een ongeval, als gevolg van een (oor)ontsteking, door gebitsklachten of als gevolg van stoffen zoals alcohol en pijnstillers. Onder secundaire hoofdpijn wordt medicatieafhankelijke hoofdpijn of posttraumatische hoofdpijn gecatalogiseerd.

Primaire hoofdpijn

Migraine

Clusterhoofdpijn

Spanningshoodpijn

Gemengde hoofdpijn

Veel mensen hebben last van gemengde hoofdpijn. Dat wil zeggen dat zij afwisselend last hebben van spanningshoofdpijn en migraine. We kunnen dan bij een persoon twee hoofdpijndiagnoses stellen. Beide hoofdpijnvormen hebben dan een eigen behandeling nodig.

De symptomen van gemengde hoofdpijn zijn bijvoorbeeld een dagelijks drukkende pijn (spanningshoofdpijn) aan één kant van het hoofd die af en toe gepaard gaat met misselijkheid (migraine). Gemengde hoofdpijn is eerder regel dan uitzondering: het komt meer voor dan pure migraine of pure spanningshoofdpijn.

Secundaire hoofdpijn

Chronische hoofdpijn

Als de hoofdpijn na een ongeval niet weggaat, helpen pijnstillers niet meer. Vaak ontstaan er dan ook andere klachten zoals vergeetachtigheid, somberheid, slapeloosheid, vermoeidheid, en duizeligheid. Het hoofdpijncentrum kan deze klachten behandelen.

Medicijnafhankelijke hoofdpijn

Bij het langdurig/overmatig gebruik van medicijnen tegen hoofdpijn kan medicijnafhankelijke hoofdpijn ontstaan. Er is dan gewenning en/of verslaving opgetreden voor het medicijn. Hierdoor vermindert het medicijn de hoofdpijn niet meer, maar wordt de hoofdpijn juist erger wanneer het medicijn niet meer ingenomen wordt. Ontwenning van medicijnafhankelijke hoofdpijn kan een langdurig en pijnlijk proces zijn. Anders dan velen denken, kan dit fenomeen ook optreden bij langdurig of overmatig gebruik van Paracetamol of Aspirine.

Het te veel en te vaak gebruiken van pijnstillers of middelen tegen migraineaanvallen kan leiden tot een aanzienlijke toename van de ernst en het voorkomen van de hoofdpijn. Wat aanvankelijk begon als spanningshoofdpijn of migraine wordt door het gebruik van de medicijnen een medicatieafhankelijke hoofdpijn.

Patiënten met medicatieafhankelijke hoofdpijn hebben naast een chronische doffe drukkende vervelende hoofdpijn ook last van bijwerkingen door de gebruikte medicijnen. Voorbeelden van klachten zijn onder andere misselijkheid, vermoeidheid, geprikkeldheid, concentratie- en geheugenstoornissen, vergeetachtigheid, depressiviteit, verstopping of diarree. Vaak gebruiken deze mensen ook kalmeringsmiddelen, slaaptabletten en medicijnen tegen depressie. Daarmee is een vicieuze cirkel ontstaan. Stoppen met alle medicatie is de enige mogelijke oplossing. Het hoofdpijncentrum kan uw stop- en afkickproces deskundig begeleiden.

Aangezichtspijn

Aangezichtspijn is pijn in het gezicht, tussen het voorhoofd en de kin, inclusief de oren. Acute aangezichtspijn treedt plotseling op, bijvoorbeeld bij tand- of kiesproblemen of bij een neusbijholteontsteking. Bij chronische aangezichtspijn komen de pijnscheuten langdurig en voortdurend terug.

De oorzaken van aangezichtspijn zijn per aandoening verschillend. Genoemd kunnen worden bacteriële infecties en ontstekingen, tandheelkundige problemen of eerdere tandheelkundige behandelingen, gezwellen, Mutiple Sclerose, overbelasting door verkeerde mondgewoontes, verwondingen in het aangezicht, compressie van de trigeminus zenuwknoop of andere zenuwen, en botproblemen. In veel gevallen is het lastig om de oorzaak te vinden, en soms lukt dat dan ook niet.

Trigeminusneuralgie (TN) is de meest voorkomende vorm van aangezichtspijn. Deze wordt veroorzaakt door de nervus trigeminus (drielingzenuw) die zich tussen de schedel en de hersenen bevindt. De pijn bij deze vorm van aangezichtspijn wordt ervaren als elektronische stroomstoten die worden veroorzaakt door ‘normale prikkels’ zoals tanden poetsen, eten, praten, scheren, de huid aanraken of koude wind. Deze vorm van aangezichtspijn kan plotseling verdwijnen en vervolgens na maanden of jaren weer terugkeren. De aandoening ontstaat doorgaans vanaf het veertigste levensjaar en komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Posttraumatische hoofdpijn

Na een ongeval met schedelletsel (hersenschudding) of nekletsel (whiplashongeval) heeft iemand vaak gedurende een korte periode hoofdpijn. Dat is als structuren van de schedel zijn beschadigd. Het lichaam repareert die schade meestal zelf. Zeker als na het ongeval een periode met gedoseerde rust wordt genomen. Soms is in die periode tijdelijk gebruik van pijnstillers noodzakelijk. Ook behandeling door een fysiotherapeut is vaak effectief.

Hoofdpijn of tandpijn?

Het is niet altijd vanzelfsprekend om het verschil te maken tussen hoofdpijn of migraine en tandpijn. De tanden zitten in het hoofd en de pijn bij hoofd- en tandpijn ligt dicht bij elkaar. Tandpijn is bovendien een uitstralende pijn, waardoor de indruk kan ontstaan dat de pijn van ergens anders afkomstig in dan van de tanden zelf.

BRONNEN:

https://www.psyq.nl/somatiek-psyche/hoofdpijn-migraine

https://www.zgt.nl/5527/secundaire-hoofdpijn/

http://www.e-gezondheid.be/migraine-met-aura-als-aanval-voorafgegaan-wordt-door-een-aura/actueel/1126

http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=79